Przede wszystkim musimy pomyśleć o tym jak ułatwić funkcjonowanie starszej osobie. Na co się zdecydować, czego lepiej unikać. Oto parę porad dla osób, które stoją przed wyzwaniem urządzenia mieszkania dla seniora.
Jak duże powinno być mieszkanie dla osoby starszej?
To pierwsza decyzja jaką musimy podjąć. Idealne mieszkanie dla seniora to mimo wszystko mniejszy metraż. Musimy mieć świadomość wyzwań jakie będą stały przed starszą osobą w przypadku dużej powierzchni. Oczywiście w miarę możliwości będziemy pomagali np. w sprzątaniu takiego mieszkania, ale nie zawsze będzie to możliwe. Kolejna sprawa przy zakupie mieszkania dla starszej osoby, którą należy uwzględnić, to piętro. Najlepiej oczywiście będzie jak najniżej, czyli parter. Ułatwieniem jest oczywiście winda. Rozwiązaniem dobrym z perspektywy seniora jest niska zabudowa.
Z drugiej strony również i wyższy budynek (oczywiście z windą) może się sprawdzić. W obu przypadkach warto przede wszystkim zwrócić uwagę na najbliższe otoczenie. Każdy osoba ma oczywiście swoje indywidualne potrzeby, ale istnieją pewne ogólne cechy osiedla, które będą „przydatne” dla seniora np. pobliska komunikacja miejska.
Kolejnymi z nich jest bliskość przychodni, szpitala i apteki. Warto mieć na uwadze, aby na takim osiedlu znajdowały się sklepy spożywcze. Niekoniecznie musi to być hipermarket. Wiele starszych osób zdecydowanie bardziej woli robić zakupy w niewielkich osiedlowych sklepach. Kolejna kwestia bezpieczne i komfortowe osiedle. Biorąc pod uwagę te dwie cechy zwykle wybór w przypadku mieszkania dla seniora pada na przedmieścia. To one są wymieniane jako bezpieczne i spokojnie. Nie zawsze jednak tak jest. Mieszkanie bliżej centrum również może leżeć w bezpiecznej okolicy. Do tego ma jeszcze jeden plus. To zwykle w centrach miast są najważniejsze urzędy.
W Rzeszowie takim miejscem jest Osiedle Bella Dolina. Nie leży ono w samym centrum. Ma za nim bardzo dobrze połączenie (komunikacja miejska). To osiedle na którym powstają zarówno budynki wysokie, jak i niska zabudowa. W tej inwestycji zdecydowanie można znaleźć bezpieczne mieszkanie dla seniora.
Co jest największym zagrożeniem?
W zasadzie każde pomieszczenie kryje w sobie pewne pułapki niosące ryzyko dla seniora. Dotyczy to chociażby łazienki w której jednym z największych problemów może się okazać śliska podłoga, wtedy warto zainwestować w antypoślizgowe płytki, maty w brodziku bądź wannie oraz uchwyty. W kuchni z kolei zbyt wysoko umieszczone szafki będą ograniczały możliwości funkcjonowania osoby w podeszłym wieku.
Urządzając mieszkanie dla seniora warto zadać sobie pytanie: „Co jest największym zagrożeniem?” dotyczyć będzie praktycznie każdego miejsca w nim. Podejdźmy do aranżacji mieszkania, jak i pojedynczych pomieszczeń w sposób indywidualny. W ten sposób łatwiej zminimalizować ryzyko.
Istnieją jednak też pewne ogólne zasady dotyczące aranżacji wnętrz dla osoby starszej. Warto pomyśleć o podłogach. Nie mogą być one śliskie. Jeśli położymy na nich dywany, to koniecznie przytwierdzone do podłoża. Tak aby zmniejszyć ryzyko upadku. Szafki w mieszkaniu dla seniora muszą być łatwo dostępne. Należy unikać umieszczania ich w taki sposób, że aby się do nich dostać, potrzeba wejść np. na krzesło.
W całym mieszkaniu powinniśmy znacząco zwiększyć ilość mebli o zaokrąglonych krawędziach. Im mniej kantów tym lepiej. Jest jeszcze ważna sprawa. Odległości pomiędzy poszczególnymi meblami i urządzeniami domowymi. Co oczywiste im bliżej, tym łatwiej będzie osobie starszej funkcjonować. Jednocześnie musi być również wygodnie i na tyle przestrzennie, aby osoba starsza nie miała problemów z poruszaniem się.
Udogodnienia dla seniora
Jednym z rozwiązań, które warto wprowadzić jest sprzęt AGD „informujący” o zakończonej pracy. Dobrym pomysłem jest wybór urządzeń posiadających opcję wyłączania się po pewnym czasie.
Dużym udogodnieniem dla seniora będzie pozbawienie mieszkanie wszelkich „barier architektonicznych”. To między innymi likwidacja wysokich progów czy poszerzenie drzwi. Szczególnie jest to ważne przy osobach poruszających się na wózku.
Szczególną uwagę trzeba zwrócić na oświetlenie. Problemy ze wzrokiem to jedna z najczęściej występujących dolegliwości w starszym wieku. Jakość sztucznego oświetlenia musi w jak największym stopniu odpowiadać naturalnemu.
Łazienka dla seniora
W tym wypadku musimy spojrzeć na kwestię aranżacji w dłuższej perspektywie. Osoba starsza może w tej chwili nie mieć na przykład problemów z chodzeniem, ale istnieje spore prawdopodobieństwo, że się one pojawią. Dlatego też koniecznie zwracamy na uwagę na podłogę. Pod żadnym pozorem nie może być ona śliska. Ważne jest również, aby była ona łatwa w utrzymaniu czystości. Bardzo ważna jest wysokość sprzętów w łazience oraz, aby był do nich łatwy dostęp. Tak, aby osoby mające problem z poruszaniem się czuły się tam komfortowo i swobodnie.
Generalnie jeśli urządzamy mieszkanie dla naszych dziadków lub rodziców, musimy mieć cały czas „z tyłu” głowy jedną bardzo ważną sprawę. Wraz z wiekiem zmieniają się nie tylko potrzeby, ale przede wszystkim możliwości. To co nam – nie sprawa żadnego problemu – dla seniora może być ogromnym wyzwaniem. Większe jest też ryzyko kontuzji. Nie tylko oczywiście w łazience, chociaż na to pomieszczenie warto zwrócić szczególną uwagę.
Jak urządzić sypialnię?
Najważniejszym elementem w tym pomieszczeniu jest łóżko. Po pierwsze musi być ono na odpowiedniej wysokości. Najlepsze rozwiązanie – na poziomie kolan. Oczywiście pod uwagę trzeba również wziąć materac (jego twardość). Kolejna sprawa to podłoga. A dokładniej to co znajdzie na niej. W okolicach łóżka najlepiej postawić na dywany, które będą przymocowane do podłogi. Dzięki temu minimalizujemy ryzyko upadku i kontuzji.
Kolejna sprawa to materac. Jest on o tyle ważny, że dzięki odpowiedni dobranemu senior może uniknąć problemów zdrowotnych, lub w dużym je ograniczyć. Mowa tutaj chociażby o bólu kręgosłupa. Na wybór materaca trzeba więc poświęcić nieco więcej czasu. Podstawową zasadą jest to, że powinien być on dopasowany indywidualnie. Nie możemy my sprawdzać czy jest on wygodny. To zadanie dla osoby, która będzie nam później spać. Wyróżnia się kilka rodzajów materaca ze względu na twardość (to oczywiście nie jedyny podział). Zasada jest następująca. Osoby, które ważą do 80 kilogramów, powinny zdecydować się na materac oznaczony jako H2. Jeśli komuś na wadze pojawia się wyższa liczba, wybiera H3. Więcej na temat możecie przeczytać w tekście „Jaki materac wybrać – kilka porad”.
Obok łóżka powinna się znaleźć element (podpora, może drabinka), która ułatwi kładzenie się do niego, jak i wstawanie. Znowu pod uwagę bierzemy wspominaną zasadę, to że nam to nie sprawia problemu, nie znaczy iż osobie starszej również. Zwłaszcza jeśli rodzice (dziadkowie) są schorowani. Zwróćmy również uwagę na oświetlenie. Im więcej naturalnego, tym oczywiście lepiej dla wzroku. W sypialnie nie może zabraknąć lampek. Koniecznie powinny się one znajdować w zasięgu ręki. Tak aby można je było „zgasić” bez wstawania z łóżka.
Odrębną kwestię stanowi kolorystyka sypialni. W tym wypadku przede wszystkim należy wziąć pod uwagę stonowane kolory. Relaksujące. Chociaż w tej materii najwięcej do powiedzenia powinna mieć osoba, która będzie tym w mieszkaniu przebywać.
Kuchnia dla seniora
W tym wypadku stawiamy przede wszystkim na funkcjonalność. Im kuchnia bliżej wejścia do mieszkania tym lepiej. Zmniejsza to odległość jaką będzie trzeba pokonywać z zakupami. Odrębną kwestią jest to czy postawić na kuchnię otwartą czy zamkniętą. Częściej poleca się to pierwsze rozwiązanie. Przede wszystkim dlatego, że ułatwia to planowanie i rozmieszczenie poszczególnych mebli. Po drugie – daje większą swobodę poruszania się po takiej kuchni.
Na pewno pod uwagę trzeba wziąć rodzaj szafek. Przede wszystkim dostęp do nich powinien być łatwy i szybki. W wypadku mieszkania dla seniora lepszym rozwiązaniem będą szafki dolne. Niższe szafki są zazwyczaj łatwiejsze w dostępie i użytkowaniu dla osób starszych, ponieważ nie wymagają schylania się lub sięgania. Dodatkowo, niektóre niższe szafki mogą być wyposażone w wysuwane szuflady i półki, co jeszcze bardziej ułatwia dostęp do przedmiotów. Tego typu szafki mogą być również pomocne dla seniorów z problemami z poruszaniem się, którzy mogą mieć trudności z dotarciem do wyższych półek.
Inne cechy, które powinny być brane pod uwagę przy wyborze szafek do mieszkania osoby starszej to blokady szuflad i uchwyty, które są łatwe do uchwycenia. Dodatkowo, regulowane półki i organizery mogą pomóc seniorom utrzymać swoje przedmioty zorganizowane i łatwo dostępne. Wreszcie, użyte materiały powinny być trwałe i łatwe do czyszczenia, a także estetyczne.
